محققان دانشگاه «استنفورد» یک تکنیک موفقیتآمیز را ابداع کردهاند که دو داروی مخصوص دیابت را در یک تزریق واحد ترکیب میکند. پیشازاین، این دو دارو نیاز به تزریق جداگانه داشتند و مانع از درمان مناسب دیابت میشد.
همان سلولهای بتای لوزالمعده که بهطور مؤثر انسولین را در افراد غیردیابتی تولید میکنند، هورمونی به نام آمیلین ترشح میکنند. این مولکول نقش مهمی در تنظیم گلیسمی درونزا دارد و طی دو دهه گذشته دانشمندان برای کمک به درمان دیابتیها یک «شبه آمیلین» به نام «پراملینتید (pramlintide) » ساختهاند.
در دیابت نوع یک تخریب سلولهای بتا در پانکراس منجر به نقص تولید انسولین میشود و در دیابت نوع دو مقاومت پیشرونده بدن به انسولین وجود دارد که درنهایت ممکن است به تخریب سلولهای بتای پانکراس و نقص کامل تولید انسولین منجر شود.
بسیاری از بیماران مبتلا به دیابت نوع یک یا نوع دو احتمالا با تزریق منظم انسولین لازم برای کنترل میزان قندخونشان آشنا هستند. اگرچه مطالعات نشان دادهاند که درمان با انسولین و آمیلین بهصورت همزمان بهمراتب مؤثرتر از انسولین در کنترل قندخون در بیماران دیابتی است، کمتر از یک درصد از بیماران این درمان جدید را دریافت کردهاند.
به گفته «اریک آپل» دانشمند مواد از دانشگاه استنفورد، یک چالش بزرگ در تهیه این ترکیب دوتایی مفید، نیاز به تزریق آمیلین بهعنوان تزریق دوم بهصورت جداگانه از انسولین بود، زیرا این دو مولکول بهخوبی در کنار هم سازگار نمیشوند و هنگام مخلوط شدن، ناپایدار هستند. بنابراین او و گروهش تصمیم گرفتند روشی پایدار برای ترکیب این دو مولکول ایجاد کنند.
وی میگوید: تزریق دوم پس از تزریق انسولین یک مانع واقعی برای اکثر بیماران است. فرمول ما به بیماران اجازه میدهد تا در یک تزریق، هر دو هورمون را همزمان وارد بدن خود کنند.
فرمولاسیون جدیدی که توسط محققان دانشگاه استنفورد ابداعشده است، شامل یک بستهبندی مولکولی است که از «پلی اتیلن گلیکول» ساختهشده است و طوری مهندسیشده است که بهصورت انتخابی به مولکولهای آمیلین و انسولین متصل شود. این عنصر محافظ تا زمانی به بدن تزریق شود، این ترکیب را محافظت میکند و پس از تزریق و ورود به بدن، اتصال آنها گسسته میشود و عملکردی طبیعی دارند.
این فرمولاسیون بر روی حیوانات آزمایششده و موفق نشان داده است. این فرمولاسیون همچنین بیش از ۱۰۰ ساعت پایدار بوده است، به این معنی که میتواند توسط پمپ انسولین کاشته شده در بدن (ایمپلنت) ذخیره و اداره شود.
ازآنجاکه انسولین و «پراملینتید» هر دو داروهای تاییدشدهای هستند، محققان پیشنهاد میکنند که این فرمولاسیون جدید باید بهسرعت وارد فرآیندهای آزمایشی انسانی شوند.
بیشتر بخوانید: کنترل قندخون دیابتی با تزریق «دو در یک»