زندگی چیزی بیشتر از صداست / آشنایی با ناشنوایی و اختلال در شنوایی

آشنایی با روز جهانی ناشنوایان

♦ در باغچه زندگی نشسته بود و با دستان کوچکش چیزی می‌کاشت. نگاهش کردم، حس اعتمادش با نگاهم برانگیخته شد و با چشمان معصومانه‌اش فهمید چه می‌پرسم. گفت: ستاره می‌کارم. دوباره نگاهش کردم، پاسخ داد: میوه‌های ستاره‌ام، خورشید خواهد شد. حس غریبی به من دست داد.

♦چرا خورشید؟ لبخندی زد و باز با همان نگاه پاسخ داد: تمام هستی با آب، خاک و خورشید پیوندی زندگی‌بخش دارد. گل‌ها با خورشید برمی‌خیزند. پرسیدم: پرندگان؟ پاسخ داد: پرواز زیباست، من آواز آنها را حس می‌کنم. ... و انسان؟ به زمین نگاه کرد و این‌بار با انگشتان اشاره زبان گشود: ما که می‌خواستیم زمین را آماده مهربانی کنیم، افسوس که خود نامهربان بودیم.

♦ آری، او ناشنوا بود و برای ایجاد رابطه، از دست‌هایش استفاده می‌کرد. همان‌گونه که تاریخ انسان اندیشه‌ورز، رابطه‌ای ناگسستنی با دست‌های انسان دارد.

♦ سی‌ام سپتامبر هر سال، «روز جهانی ناشنوایان» نام‌گذاری شده است.

♦ هدف از این نام‌گذاری، ارتقای فرهنگ ارتباط با ناشنوایان، دانسته‌هایی از زبان اشاره و آگاهی سیاست‌مداران و همچنین عموم مردم از مشکلاتی است که این قشر با آن رو‌به‌رو هستند.

♦ در اهمیت حس شنوایی، این گفته هِلِن کِلِر، گویاتر از هر سخنی است. او که با وجود نابینایی و ناشنوایی، یکی از موفق‌ترین افراد استثنایی است، می‌گوید:

• «اگر این فرصت به من داده می‌شد که یکی از دو حس خود را بازیابم، ترجیح می‌دادم نابینا بمانم، ولی بشنوم»

♦ اگر از نعمت شنوایی محروم باشیم، هرچند آموختن برای ما ناممکن نمی‌شود، ولی بسیار دشوار است. پس توجه به این نعمت بزرگ الهی که یکی از راه‌های بسیار مهم آموختن و فهمیدن است، حالت سپاس را پیش می‌آورد و تصور نبود آن کافی است تا به ارزش آن پی ببریم.

• خدا در قرآن می‌فرماید:
• «بگو: اگر خداوند شنوایی و دیدگان شما را بگیرد و بر دل‌های‌تان مهر بزند، کدام معبود آن را به شما پس می‌دهد؟ «شکرانه این نعمت، بهره‌گیری خداپسندانه و مسئولانه از آن است، چنان‌که در یکی از دعاها، خواسته بندگان از خداوند این است»: پروردگارا! ما را از گوش‌ها، چشم‌ها و نیروهای‌مان بهره‌مند گردان».

نکات بهداشتی و مراقبتی از گوش

1. از پاك كردن گوش با اشیای خارجی نظیرگوش پاک‌کن، كلید، چوب كبریت و ... جدا خودداری کنید.
2.  یكی از موارد عمده عفونت‌های گوش خارجی دستکاری گوش است.
3. جرم موجود در گوش دارای خاصیت چربی و اسیدی است، چربی موجود در گوش از ترك‌خوردن پوست گوش جلوگیری كرده و سبب نرمی پرده آن می‌شود. خاصیت اسیدی جرم موجود در گوش از رشد قارچ‌ها و باكتری‌ها در گوش نیز پیشگیری می‌كند. بنابراین نباید جرم گوش را پاک کرد حتی به وسیله گوش پاک‌کن.
4. از قرار گرفتن در معرض سروصدای زیاد خودداری کنید، زیرا باعث كم‌شدن قدرت شنوایی و بروز اختلالاتی در اعضای مختلف بدن می‌شود.
5. اگر ناچار به کارکردن در محیط پر سروصدا هستید، حتما از پلاگ‌های مخصوص گوش و گوشی‌های محافظ گوش استفاده كنید.
6. دردها و عفونت‌های گوش را جدی بگیرید و در اسرع وقت به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
7. درصورت خارش گوش از خاراندن آن پرهیز کرده و به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
8. از ورود عمدی آب و مواد شوینده مانند شامپوها به داخل مجرای گوش در حین استحمام اجتناب كنید.
9. از شناكردن در آب‌های آلوده بپرهیزید.
10. از گوش‌ پاك‌كن برای خشك‌كردن گوش‌ها بعد از هر استحمام اجتناب كنید.
11. بعد از استحمام با جریان دادن هوای گرم و ملایم سشوار به مدت دو دقیقه از فاصله نیم متری به سمت گوش‌، آنها را خشك كنید.
12. درصورتی‌كه نوزاد شما تا سن هشت‌ماهگی در برابر صدا هیچ‌گونه عكس‌العملی نشان ندهد، یا تا دو سالگی حرف‌زدن را شروع نكند باید به شنوایی وی مشكوك شد.
13. اگر نوزاد بی‌قرار باشد، سعی در خاراندن گوش کند، تب شدید و گریه داشته باشد باید به گوش درد نوزاد مشکوک شد و با پزشک مشورت کرد.
14. گوش خارجی را در برابر تغییرات جوی محافظت كنید، زیرا ممكن است دچار آفتاب سوختگی و یا سرمازدگی شود.
15. در صورت‌ ورود اجسام‌ خارجی‌ در گوش‌، اول‌ سعی‌ کنید با قراردادن‌ گوش‌ به‌ سمت‌ پایین‌ و تكان‌ دادن‌ آرام‌ سر و لاله‌ گوش‌ آن‌ را خارج‌ کنید. درصورتی‌‌كه‌ با این‌ اقدامات‌ موفقیت‌ حاصل‌ نشد از سایر اقدامات‌ و دست‌کاری‌ جدا خودداری‌ کنید. زیرا ممكن‎‌است‌ سبب‌ آسیب‌ به‌ پرده‌ گوش‌ و یا بدترشدن‌ وضعیت‌ شود. در این‌ حالت‌ باید سریعا با پزشك‌ خود تماس بگیرید.
16. جهت‌ تسكین درد‌ گوش‌، هرگز از دود سیگار و یا موادمخدر استفاده‌ نکنید.
17. به‌محض اینکه گوش‌های ما آسیب می‌بینند، شروع به ترمیم‌کردن خود می‌کنند. مکانیزم عمل به این صورت است که بعد از صدمه‌دیدن، قدرت شنوایی ما کم شده تا سیستم شنوایی بتواند به درستی اختلالات وارد شده را بررسی کرده و بهترین روش را برای ترمیم آن بیابد.
18. برای اینکه گوش‌هایمان کمترین آسیب ممکن را ببینند رعایت نکاتی ضروری است. راهکارهای مراقبت از گوش شامل:
19. از گوش‌گیر استفاده کنید؛ قرارگرفتن بیش‌ازحد و طولانی در محل‌های پر سروصدا باعث کاهش قدرت شنوایی افراد می‌شود. بنابراین، یکی از راهکارهای مراقبت از گوش استفاده از گوش‌گیر است، که با توجه به فیلترهای تعبیه شده در آن، می‌تواند به کاهش صداهای مزاحم و حذف فرکانس‌های آسیب‌زننده تا حد زیادی کمک کند، اما درعین‌حال کیفیت صداهای مربوط به افرادی را که با آنها در حال گفت‌وگو هستید، تغییر نمی‌دهد.
20. صدای موسیقی را کم کنید اگر تمایل دارید تا از هدفون استفاده کنید، باید برای مراقبت از گوش‌هایتان از قانون 60/60 تبعیت کنید، یعنی باید میزان صدا را روی 60 درصد تنظیم کرده و در روز فقط 60 دقیقه با هدفون گوش کنید.
21. در ضمن، هدفون‌هایی که درون حفره گوش قرار می‌گیرند بسیار خطرناک می‌باشند؛ بنابراین، آن‌هایی را به‌کار برید که بیرون و روی گوش می‌ایستند.
22. به گوش خود استراحت بدهید؛ اگر در مکان‌های پر سروصدا مثل یک باشگاه ورزشی و یا کنسرت برای مدتی طولانی حضور دارید، برای مراقبت از گوش‌هایتان سعی کنید در طول مدتی که در آن‌جا هستید چند باری حداقل 5 دقیقه بیرون آمده و به گوش‌های خود استراحت بدهید.
23. محققان معتقدند که به ازای هر دفعه‌ای که در معرض صدای بلند قرار می‌گیریم، به‌طور میانگین 16 ساعت نیاز است تا گوش‌ها به‌طور کامل ترمیم یابند.
24. دست از گوش‌پاک‌کن‌ها بردارید؛ بیشتر مردم برای پاک‌کردن موم داخل گوش از گوش‌پاکن استفاده می‌کنند که بسیار غلط است. زیرا، نه تنها وجود یک مقدار موم در گوش‌ها عادی است، بلکه برای جلوگیری از نفوذ گردوغبار و حشرات لازم هم می‌باشد. بنابراین، نباید آنها را کاملا تمیز کرد. در ضمن، استفاده از گوش‌پاک‌کن ممکن است به پرده گوش آسیب بزند.
25. اگر فکر می‌کنید مقدار موم درون گوش‌هایتان زیادازحد شده‌است، از یک حوله مرطوب برای پاک‌کردن مجرای گوش‌تان استفاده کنید.
26. گوش‌های خود را خشک نگهدارید؛ رطوبت زیاد باعث رشد باکتری‌ها و ورود آنها به گوش می‌شود. بنابراین، افرادی مثل شناگرها معمولا بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به عفونت‌های گوش هستند.
27. برای مراقبت از گوش‌ها همیشه بعد از شنا و یا دوش‌گرفتن، از یک حوله خشک و تمیز برای پاک‌کردن رطوبت درون گوش‌هایتان استفاده کرده و همچنین با تکان‌دادن سر به چپ و راست، آب موجود در آنها را تخلیه نمایید.
28. تحرک بدنی داشته باشید؛ ورزش‌های هوازی مثل پیاده‌روی، دویدن و دوچرخه سواری برای گوش مفید هستند. زیرا، سرعت خون‌رسانی به اعضای بدن مثل گوش‌ها را افزایش می‌دهد.
29. بدون تجویز پزشک دارو مصرف نکنید؛ داورهای ضدعفونت غیر استروئیدی از قبیل آسپرین، ایپوپروفن و یا ناپروکسین می‌توانند به شنوایی شما صدمه زده و از قدرت آن بکاهند. بنابراین، حتما تحت نظارت پزشک از آنها استفاده نمایید.

عفونت‌های گوش

♦ هم عفونت‌های گوش نیاز به آنتی‌بیوتیک ندارند.

♦ گاهی اوقات با شنیدن کلمه «عفونت»، به‌طور ناخوآگاه به یاد آنتی‌بیوتیک می‌افتیم.

♦ باید بدانید آنتی‌بیوتیک‌ها فقط باکتری‌ها را ازبین‌می‌برند.

♦ اگر عفونت گوش در اثر ویروس یا قارچ باشد، آنتی‌بیوتیک تاثیری روی آن نخواهد داشت.

♦ عفونت خفیف گوش خارجی همیشه نیاز به آنتی بیوتیک ندارد، ولی بسیاری از آنها به قطره آنتی‌بیوتیک گوش احتیاج دارند.

♦ بیشتر موارد عفونت گوش میانی توسط ویروس ایجاد می‌شود و معمولا نیاز به آنتی‌بیوتیک ندارند.

♦ اغلب عفونت‌های گوش داخلی هم نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک ندارند، مگر اینکه واقعا در اثر عفونت باکتریایی باشند.

♦ عفونت گوش در کودکان شایع‌تر است.

♦ عفونت گوش میانی در کودکان شش‌ماهه تا سه‌ساله شایع‌تر است، زیرا شیپور استاش آنها کوچک است. شیپور استاش، گوش میانی را به حلق (گلو) وصل می‌کند.

♦ عفونت گوش خارجی نیز در کودکان ۷ تا ۱۲ ساله شایع‌تر است.

♦ بسیاری از عفونت‌های گوش، درد دارند.

♦ بیماری گوش شناگر همیشه در اثر شنا کردن بروز نمی‌کند.

♦ عفونت گوش خارجی اغلب با نام بیماری گوش شناگر خوانده می‌شود، زیرا کودکان در اثر شناکردن زیاد دچار این عفونت می‌شوند.

♦ اما عفونت گوش خارجی می‌تواند در اثر سایر مواد خارجی مثل اسپری مو و سنگریزه و یا ورود مایعات به داخل گوش بروز کند.

کاهش شنوایی

♦ شما می‌توانید کارهای زیادی را برای جلوگیری از کاهش شنوایی انجام دهید.

♦ برای جلوگیری از کاهش شنوایی، هنگام گوش‌دادن به موسیقی و آهنگ از طریق هدفون یا گوشی، صدای موسیقی را کم کنید و هنگامی که در معرض سروصدای بلند برای مدت زمان طولانی هستید، از وسایل محافظ گوش استفاده کنید، مثل کارگرانی که خیابان را با مته حفاری می‌کنند.

♦ با افزایش سن، شنوایی ما کم می‌شود.

♦ با افزایش سن، عملکرد سلول‌های مویی در گوش داخلی که نقش حیاتی در حس شنوایی دارند، کم می‌شود.

♦ کاهش شنوایی در اثر افزایش سن ایجاد می‌شود و ژنتیک در تسریع و یا بروز زودهنگام کم‌شنوایی نقش دارد.

♦ کم‌شنوایی یا ناشنوایی شایع است. اگرچه کم‌شنوایی در افراد مسن شایع‌تر است، ولی در هر سنی می‌تواند بروز کند.

♦ علل کاهش شنوایی عبارتند از: عفونت‌های گوش، مشکلات ساختمانی گوش، برخورد ضربه به گوش و به ندرت تومورها.

♦ در برخی موارد بیماری‌های عفونی مثل اوریون، مننژیت و سرخجه باعث کاهش شنوایی می‌شوند.

♦ تکنولوژی وسایل کمک شنوایی پیشرفت زیادی کرده است.

♦ برای افرادی که نیاز به وسایل کمک شنوایی مثل سمعک دارند، پیشرفت زیادی در تکنولوژی این وسایل صورت گرفته است.

♦ امروزه این وسایل خیلی کوچک‌تر و قابل برنامه‌ریزی هستند.

♦ برنامه‌نویسی این وسایل باعث می‌شود در موقعیت‌های مختلف خیلی موثرتر عمل کنند، به‌خصوص در محیط‌های پر سروصدا.

♦ اگر استفاده از وسایل کمک‌شنوایی به بهبود شنوایی کمکی نکند، کاشت حلزون شنوایی یک روش مفید است.

♦ سیستم هشداردهنده نوری صدای تلفن نیز برای افراد کم‌شنوا مفید است.

♦ کاهش شنوایی می‌تواند خفیف و تدریجی باشد و شما متوجه آن نشوید. اگر چه برخی موارد کم‌شنوایی شدید است و به‌طور ناگهانی بروز می‌کند، اما می‌تواند این مشکل خفیف باشد و به تدریج رخ دهد.

♦ دوستان و یا افراد خانواده شما ممکن است زودتر از بقیه متوجه کم‌شنوایی شما شوند. دراین‌صورت به حرف آنها گوش دهید و برای بررسی شنوایی خود به پزشک متخصص مراجعه کنید.

♦ اگر متوجه شدید که هنگام تماشای تلویزیون یا گوش‌دادن به رادیو، باید صدای آنها را بلند کنید و یا هنگام گفت‌وگو با دیگران به سختی صحبت آنها را می‌شنوید نشان می‌دهد شنوایی شما کم شده است. دراین‌صورت نیز برای بررسی شنوایی خود به پزشک متخصص مراجعه کنید.