مهمترین نکات بهداشتی در مراسم اربعین

مقدمه

راهپیمایی در روز اربعین از زمان امامان شیعه در بین شیعیان رایج بوده‌است. سنت و رفتار مداوم شیعیان از زمان ائمه بوده و در زمان بنی‌امیه و بنی‌عباس نیز به این حرکت پایبند بوده‌اند. زائران عراقی از شهرهای خود به سمت کربلا حرکت می‌کنند. اما اکثر زائران ایرانی مسیر نجف تا کربلا را برای پیاده‌روی انتخاب می‌کنند. مسافت پیاده‌روی میان دو شهر حدود ۸۰ کیلومتر است. تعداد ۱۴۵۲ ستون در مسیر نجف به کربلا وجود دارد که فاصله بین هر ستون ۵۰ متر است. برای پیاده‌روی کل مسیر زمانی در حدود ۲۰ تا ۲۵ ساعت لازم است. بهترین زمان برای شروع سفر ۱۶ صفر است.

روش کار

زائران برای پیمودن این مسیرها از نظر سلامت همواره در خطر هستند و با توجه به مسائل پیش آمده نیاز به رعایت نکات بهداشتی الزامی است. این توصیه‌ها برای بیماران قلبی شامل خودداری از پرخوری، نوشیدن آب کافی، رعایت مصرف چربی و نمک مخصوصا در بیماران قلبی (احتمال افزایش فشارخون)، اجتناب از استعمال سیگار، همراه داشتن داروهای مصرفی به مقدار کافی و مصرف به موقع داروهای خود، داشتن اطلاعات اورژانسی مربوط به شرایط خاص و بیماری خود و دادن این اطلاعات به افرد همراه، اجتناب از حمل بار سنگین و طی‌کردن مسافت‌های طولانی به صورت پیاده، درصورت سفر با خودرو، حرکت دادن پاهای خود و اجتناب از انداختن پاها روی هم و توقف کردن در فواصل مناسب (1 تا 2 ساعت یکبار) و راه‌رفتن به مدت 5 تا 10 دقیقه، در سفرهای طولانی (بیش از 5 تا 6 ساعت) استفاده از جوراب‌های مخصوص واریس، استفاده از کلاه، کرم‌های ضدآفتاب، عینک آفتابی، چتر و لباس مناسب اجتناب از حضور در مناطق بسیار شلوغ و پرجمعیت. درصورت امکان کنترل علائم حیاتی خود (تعداد ضربان قلب و یا فشارخون) در مقصد توسط فردی آگاه و قابل‌اطمینان.

توصیه‌های لازم برای بیماران دیابتی

♦ از پابرهنه راه‌رفتن خودداری کنید؛

♦ از کفش مناسب پیاده‌روی استفاده کنید؛

♦ ناخن‌های پا را به شكل مستقیم و کاملا افقی کوتاه کنید تا داخل گوشت فرو نروند؛

♦ مرتب پاها از نظر تاول، زخم و قرمزی و تورم بررسی کنید و درصورت ایجاد هر مشكلی سریع به پزشك مراجعه نمایید؛

♦ از کفش‌های کاملا اندازه پا و دارای پنجه پهن استفاده کنید تا انگشتان پا به‌راحتی در آن قرار گیرند؛

♦ از کفش‌های چرمی با قدرت گردش هوا یا جنس کتان استفاده کنید؛

♦ از پوشیدن کفش‌های جلوباز، صندل، دمپایی و کفش‌های راحتی دارای تسمه‌های بین‌انگشتی خودداری کنید؛

♦ درصورت وجود هرگونه بدشكلی در پا، مثل کف پای صاف، انگشت چكشی، پینه پشت پا از کفش‌های طبی یا مخصوص و بنددار استفاده کنید؛

♦ از پوشیدن کفش‌های دارای پاشنه بلندتر از 5 سانتی‌متر خودداری  نمایید؛

♦ از پوشیدن کفش برای زمان طولانی اجتناب کنید؛ 

♦ کفش‌های خود را هر 3-4 ساعت یكبار از پار خارج کنید و به پاها استراحت‌ دهید؛

♦ از جوراب نخی استفاده کنید؛

♦ داخل کفش را قبل از پوشیدن آن بررسی کنید تا سنگریزه و یا خرده‌های کفی کفش در آن نباشد (احتمال تاول و یا زخم)؛

♦ جوراب‌هایتان را هر روز تعویض کنید؛

♦ وسایل مورد نیاز مانند داروهای مصرفی خود برای مدتی بیش از مدت سفر در کیف دستی خود همراه داشته باشید؛

♦ درصورت مصرف انسولین قلم انسولین و یا انسولین مورد نیاز و سرنگ‌های تزریق انسولین برای مدتی بیش از مدت سفر را تهیه و همراه خود داشته باشید؛

♦ میان وعده‌های مناسب برای چند روز (نان، میوه، بیسكویت و ... ) را همراه خود داشته باشید؛

♦ آب‌معدنی به‌مقدار کافی همراه داشته باشید؛

♦ قند حبه‌ای، نبات و آب میوه برای درمان کاهش قند خون احتمالی را حتما همراه خود داشته باشید؛

♦ پنبه یا گاز، ماده ضدعفونی کننده و نیز چسب‌زخم برای موارد ضروری با همراه خود داشته باشید؛

♦ واکسن آنفلوانزا و پنومونی را حتما قبل از سفر تزریق کنید.

توصیه‌های لازم برای بیماران آسم

♦ از قرار گرفتن در معرض عوامل محرک مجاری تنفسی موجود در گردوخاك و فضاهای بسته دوری کنید؛

♦ از پوشش‌هایی غیرقابل نفوذ، بالش‌ها، تشک‌ها و ملحفه‌های تمیز و شخصی استفاده کنید؛

♦ از عوامل حساسیت‌زای مانند حیوانات دوری کنید؛

♦ از به‌کاربردن بالش یا تشک حاوی پر، پشم و کرك، خودداری کنید؛

♦ به دیگران برای سیگارکشیدن در فضاهای بسته اجازه ندهید؛

♦ از مصرف انواع مواد دخانی اعم از سیگار، قلیان، پیپ و ... خودداری کنید؛

♦ از استفاده شیرخشک و یا شیر تازه گاو جهت پیشگیری از آسم برای شیرخواران خودداری کنید؛

♦ مصرف غذاهای تازه و سبزی و میوه‌ها را برای به‌حداقل‌رسیدن آلرژی‌زایی غذا افزایش دهید؛

♦ از بوهای تند مثل بوی رنگ و اسپری مو، عطر و ادکلن در محیط بسته دوری کنید؛ 

♦ در زمان بروز پدیده گردوغبار استفاده از ماسک‌های فیلتر استفاده کنید؛

♦ در زمان بروز گردوغبار بلافاصله درها و پنجره‌ها را ببینید و یا به محیط‌های بسته بروید؛

♦ درصورت بروز نشانه‌هایی مانند کوتاهی تنفس، سرفه و خس‌خس‌کردن و درد قفسه‌سینه حتما مراجعه به پزشک را در برنامه خود بگذارید و در اولین فرصت با پزشک متخصص مشورت کنید.

توصیه‌های لازم برای بیماران اسهال

♦ درصورت مبتلاشدن به علایم گوارشی مانند دل درد، دل پیچه و اسهال شدید، قبل از هرگونه خود درمانی (به‌ویژه مصرف آنتی‌بیوتیک) به نزدیکترین درمانگاه هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران در شهرهای نجف، کربلا، کاظمین و بغداد و پایگاه‌های مراقبت بهداشتی درمانی در پایگاه‌های مرزی و خدمات آزمایشگاهی و درمانی در کشور عراق مراجعه کنید.

♦ به‌محض شروع اسهال مایعات بیشتری مانند آب بسته‌بندی، آب جوشیده سردشده، چای کمرنگ، سوپ و یا سایر مایعات سالم بنوشید.

♦ از نوشیدن هرگونه مایعی که باعث دفع بیشتر آب از بدن شود ازجمله قهوه، نوشیدنی‌های بیش‌ازحد شیرین، برخی از انواع چای دارویی اجتناب کنید.

♦ بهداشت فردی را رعایت کنید:

1. شست‌وشوی مرتب دست‌ها ترجیحا با آب و صابون در طول مسیر؛
2. دست نزدن به موادغذایی خام به‌ویژه گوشت خام؛
3. خودداری ازدست‌زدن و تماس با حیوانات و پرندگان زنده؛
4. پرهیز از خوددرمانی؛
5. خودداری از مصرف داروهای آنتی‌اسید (قرص‌های معده) بدون تجویز پزشک؛
6. استفاده از وسایل شخصی مانند مسواک، خمیردندان، حوله، وسایل اصلاح، صابون، شامپو، لیوان، پتوی مسافرتی؛
7. استفاده از سجاده، مهر، تسبیح و چادر نماز شخصی؛
8. همراه داشتن حداقل یک ملافه تمیز یا کیسه خواب مناسب.