تهدید امنیت‌غذایی با کودهای شیمیایی

کمبود و افزایش قیمت

علیقلی ایمانی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور در واکنش به افزایش چندبرابری قیمت کود شیمیایی در بازار اظهار کرد:

کود شیمیایی در بحث افزایش تولید محصولات کشاورزی و تغذیه گیاهی در دنیا نقش مهمی دارد. باوجودآنکه فاکتور‌های دیگری همچون ماده آلی خاک یا کود‌های زیستی در تغذیه گیاه موثر است، اما هیچ‌یک جایگزین کود شیمیایی نیستند و در کشاورزی باید تلفیقی از کود‌های آلی، شیمیایی و زیستی مورد استفاده قرار گیرد تا تولید استمرار یابد.

ایمانی ادامه داد: امسال مقام معظم رهبری شعار سال را جهش تولید اعلام کرده‌اند، درحالی‌که با توجه به تصمیمات دولت در بحث کود و سموم شیمیایی مبنی بر رشد ۵ برابری قیمت کود، جهش تولید منجر به رکود تولید می‌شود.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه افزایش چندبرابری هزینه‌های تولید لطمه جدی به امنیت‌غذایی وارد می‌کند، بیان کرد: با وجود اتخاذ تصمیمات مسئولان مبنی‌بر رشد چندبرابری قیمت کود، کشاورز برای کاشت یک هکتار گندم حداقل ۳ میلیون تومان برای کود شیمیایی باید هزینه کند که این امر از توان کشاورز خارج است چرا که تولید، هزینه‌های دیگری اعم از بذر، سموم و غیره دارد. کشاورزان توان ایستادن در برابر هزینه‌های سرسام‌آور را ندارند و این درصورتی است که کنترل بیماری‌ها و آفات باید با سموم شیمیایی صورت گیرد، درغیراین‌صورت تولید کشور دچار آسیب می‌شود.

او با تاکید بر این مسئله که آب بعد از کود شیمیایی از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: این درحالی است که مسئولان دولتی بدون توجه به این مسائل و به یک‌باره قیمت ارز را تک‌نرخی یا نیمایی اعلام می‌کنند که این موضوع در سال جهش تولید لطمه جدی می‌زند. اگر خواهان پایداری تولید و تحقق شعار سال هستیم، قیمت محصولات کشاورزی بر مبنای نرخ کود باید افزایش یابد، درغیراین‌صورت تورم افسار گسیخته در بخش ماشین‌آلات و سایر هزینه‌ها، تولید را به زانو در می‌آورد.

در همین راستا سیدجعفر حسینی، مشاور نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور در واکنش به مصوبه اخیر شورای اقتصاد در زمینه افزایش قیمت کودها و سموم شیمیایی و ۳ تا ۵ برابر شدن نرخ آن‌ها، اظهار داشت:

شورای اقتصاد در مصوبه اخیر خود قیمت‌های بسیار سنگینی برای کودهای شیمیایی درنظرگرفته که این کار در آستانه آغاز فصل زراعی جدید، شوک بزرگی برای تولیدکنندگان و تولید کشور است. کشاورزان در چند سال اخیر به امید بهبود شرایط نسبت به سال قبل اقدام به کشت می‌کردند ولی متاسفانه سال به سال وضعیت بدتر شده درحدی که امسال با توجه به افزایش ۵ برابری قیمت کودهای شیمیایی فسفاته و پتاسه و افزایش حدود ۳ تا ۵ برابری سموم به‌عنوان مؤلفه‌های مهم تولید، کشاورزان دیگر قادر به ادامه کار و کشت گندم، کلزا، چغندر و دیگر محصولات اساسی کشاورزی نیستند.

کشاورزان به‌هیچ‌عنوان توان این افزایش هزینه‌ها را ندارند و عطای تولید را به لقایش بخشیده‌اند. تا کی قرار است بهای تامین امنیت‌غذایی کشور را فقط کشاورزان بدهند و دولت حداقل حمایت را از آنان انجام دهد؟ اگر شورای اقتصاد تا پایان شهریور قیمت تضمینی محصولات کشاورزی را متناسب با افزایش هزینه‌های تولید تعیین و اعلام نکند کشاورزان به‌هیچ‌عنوان اقدام به کشت گندم و کلزا نمی‌کنند چون جیبشان خالی شده و حتی توان خرید بذر را نیز ندارند.

علیقلی ایمانی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور با بیان اینکه در سال ۹۲ حدود ۷ میلیون تن گندم وارد کشور شد، گفت: با وجود کشت گندم در سطح ۶ میلیون و ۳۰۰ هزار هکتار، اما تولید گندم به‌دلیل عدم صرفه اقتصادی زمین خورد که در شرایط فعلی علی‌رغم تلاش‌های متعدد برای رسیدن به خودکفایی، اما با اتخاذ تصمیمات نادرست و افزایش چشمگیر قیمت سم و کود، کشاورزان توان خرید را ندارند زیرا با وجود کود کیلویی ۱۰ هزار تومان، خرید گندم با نرخ ۲ هزار و ۵۰۰ تومان صرفه اقتصادی ندارد.

همچنین با توجه به اینکه برای کشت ۲۰ هکتار گندم حدود ۱۰۰ میلیون تومان باید هزینه شود، از دولت تقاضا داریم که برای پایداری تولید، نرخ محصولات را بر مبنای ارز نیمایی قیمت‌گذاری کند یا برای خرید نهاده‌ها تامین اعتبار کند چراکه از توان کشاورزان این هزینه‌ها خارج است و به‌عبارت دیگر تناسبی میان قیمت محصولات کشاورزی با هزینه‌های تولید وجود ندارد.

در کنار مشکلاتی که بر اثر افزایش قیمت کودهای شیمیایی به‌وجود می‌آید، مساله کمبود کود هم بر این مشکلات دامن می‌زند. کمبود کود های شیمیایی موجب شده است تا یا کشاورزان دست از کشت بکشند و یا باید با قیمت بسیار بالایی این کودها را از بازار آزاد تهیه کنند. کمبود کود از یک طرف و افزایش قیمت آن ازسوی‌دیگر  امنیت غذایی کشور را با مخاطره مواجه خواهد کرد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان