در اعتقادات ایران باستان و آیین مهرپرستی، ایزد «مهر» در شب یلدا، بلندترین شب سال در یک دست مشعل و در دست دیگر خنجر در یک غار از درون گل نیلوفری زاده می‌شود. مهر (ایزد خورشید و روشنی) نماینده ستیز با اهریمن تاریکی است و در طولانی‌ترین شب سال -شب سلطه تاریکی- برای پیروزی نور بر ظلمت پا به گیتی می‌نهد.
ایرانیان از زمان رواج آیین مهرپرستی تا امروز، هر ساله این شب را گرامی می‌دارند. فال حافظ و شاهنامه‌خوانی به ویژه در میان هموطنان کردزبان از رسوم ریشه‌دار این شب است. خوردنی‌ها نیز همچون دیگر رسم‌ها، جزء تفکیک‌ناپذیر این شب است. از اصلی‌ترین خوراکی‌های این شب «هندوانه، انار و آجیل شیرین» است. هر سه این‌ها خوردنی‌ها از خوراکی‌های هستند که نه تنها برای سلامت انسان ضرری ندارند، بلکه بسیار پرسود و فایده‌اند. «آجیل‌ها» سرشار از مواد ریزمغذی مانند انواع ویتامین‌ها، فسفر، منیزیم و امگا3 هستند. هندوانه با بیش از 90 درصد آب و حداقل کالری منبع قابل‌توجهی از ویتامین C، لیکوپن (نوعی آنتی اکسیدان قوی) و الکترولیت (مواد معدنی محلول در آب، بیشتر شامل سدیم، منیزیم و پتاسیم) است. انار میوه‌ای سرشار از آهن، اسید فولیک و ویتامین‌ها است؛ میوه‌ای بسیار مفید که فواید آن از زیبایی پوست و مو تا عملکرد دستگاه گوارش را شامل می‌شود.
خوراکی‌های دوست‌داشتنی شب یلدا دارای مزایای بسیاری هستند، اما بی‌توجهی در تهیه و زیاده‌روی در مصرف آجیل و تنقلات رایج این شب، می‌تواند شیرینی دورهمی یلدا را به کام خانواده‌ها تلخ کند. مصرف بیش از حد آجیل به خصوص انواع شور آن باعث بالا رفتن چربی و فشارخون به ویژه در افراد با زمینه قبلی و مبتلایان به بیماری‌های چربی و فشار خون می‌شود. نمک زیاد می‌تواند برای بیماران کلیوی نیز دردسرساز باشد. در مصرف آجیل باید توجه داشت که برخی از اقلام آن مانند بادام‌زمینی می‌تواند باعث بروز حساسیت‌های شدید به‌ویژه در کودکان شود. در تهیه آجیل شب یلدا باید دقت شده و از مراکز معتبر تهیه شود تا از سلامت و تازگی و عدم آلودگی آن به قارچ و سمومی مانند افلاتوکسین‌ها مطمئن بود. افلاتوکسین‌ها اثر فوری بر سلامتی ندارند، اما در کبد تجمع یافته و باعث بروز انواع بیماری‌های کبدی و در بدترین حالت سرطان کبد خواهد شد. افلاتوکسین‌ها در اثر حرارت و بو دادن از بین نمی‌روند، از اینرو باید از مصرف آجیل‌هایی که بوی «نا» می‌دهند یا بسیار خوش رنگ و لعابند به شدت پرهیز کرد؛ نکته قابل توجه آن است که برخی افراد سودجو، آجیل‌های کهنه و آلوده را زیر پوششی از رنگ و لعاب غیرطبیعی پنهان می‌کنند.
برخی میوه‌ها مانند انار دیرهضم بوده و در اصطلاح سنگین هستند و هضم آن‌ها برای معده زمان‌بر است. از اینرو، بلافاصله بعد از خوردن میوه و تنقلات باید از صرف شام به شدت پرهیز کرد، چراکه فشار مضاعفی را به سیستم گوارش تحمیل می‌کند. بهترین راه برای جلوگیری از مشکل سوءهاضمه و دل‌درد، اول اجتناب از پرخوری و بعد رعایت فاصله زمانی بین مصرف آجیل و میوه و شام است. در کل بهتر است از شام صرف‌نظر کرده یا یک شام سبک و کم حجم میل شود.
در کنار همه تنقلات شب یلدا، شیرینی‌ها نیز جایگاه ویژه خود را دارند. حجم و مقدار خوراکی‌های شب یلدا بدون شیرینی‌های پرچرب با قند بالا مانند کیک و شیرینی‌های خامه‌ای، باقلوا و... به میزانی است که کمی زیاده‌روی می‌تواند مشکل‌ساز شود؛ پس برای حفظ سلامتی بهتر است در این شب از شیرینی کمتر استفاده شده و یا حداقل از شیرینی‌های کم کالری‌تر (بدون خامه و شیره اضافی!) استفاده شود. جایگزین مناسب برای شیرینی‌های صنعتی، شیرینی‌های سنتی از جمله برگه و میوه‌های خشک هستند.
نام نام الزامی می باشد
ایمیل ایمیل الزامی می باشد آدرس ایمیل نامعتبر می باشد
وب سایت
درج نظر الزامی می باشد
من را از نظرات بعدی از طریق ایمیل آگاه بساز