واردات دام زنده، چالش‌ها و اقدامات پیشگیرانه

واردات دام زنده همیشه به عنوان یک خطر بالقوه در ورود عوامل بیماریزا مطرح بوده است. در کشور ما سال‌ها قاچاق دام به ویژه از مرزهای شرقی به عنوان یکی از عوامل خطر در ورود آلودگی و بروز همه‌گیری بیماری‌هایی نظیر تب برفکی در کشور مطرح و خسارت‌های اقتصادی شدیدی وارد نموده است. اخیرا نیز واردات وسیع دام زنده (گوسفند) به منظور تامین گوشت قرمز نیز در صورتی‌که منجر به توزیع آنها در سطح کشور گردد می‌تواند به عنوان یک تهدید جدی برای سلامت جمعیت دامی و حتی سلامت عمومی (Public Health) تلقی گردد. به همین منظور با هدف پیشگیری از همه‌گیری بیماری‌های اگزوتیک در کشور می‌بایست ضمن اجتناب از واردات گسترده دام، در صورت لزوم، قبل از واردات دام ارزیابی خطر و اقدامات پیشگیرانه به شرح ذیل و با دقت صورت پذیرد:

1. تعیین هدف از واردات دام (کشتار و یا پرورش)
2. سابقه بیماری‌های شایع در کشور مبدا
3. وضعیت سلامت گله یا گله‌های مبدا براساس نتایج برنامه‌های مراقبت از بیماری رایج در کشور صادرکننده دام
4. سابقه تلفات غیرمتعارف در کشور مبدا طی  2 سال اخیر
5. برنامه واکسیناسیون و نوع واکسن‌های مورد استفاده در کشور مبدا و انطباق آن با برنامه واکسیناسیون و واکسن‌های مورد استفاده در کشور
6. وضعیت شفافیت در گزارش‌دهی کشور مبدا به سازمان جهانی بهداشت دام (OIE) در خصوص بیماری‌های شایع در آن کشور
7. بررسی سوابق صادرات دام کشور مبدا و مشخص نمودن کشورهای واردکننده 
8. قرنطینه دام در بدو ورود به کشور
9. در صورتی که هدف از واردات دام تامین گوشت باشد، کشتار دام در نزدیک‌ترین کشتارگاه محل ورود دام به کشور و اجتناب از توزیع آنها در سطح کشور
10. در صورتی که واردات دام با هدف نگهداری و پرورش صورت گرفته است انتقال دام به واحدهای پرورشی محدود که از قبل مشخص شده (مناطق کم تراکم، به دور از واحدهای مولد و...) و وضعیت سلامت آنها برای یک دوره مشخص مورد رصد قرار گیرد، امکان پذیر می‌باشد.
11. رعایت موارد فوق صرفا منجر به کاهش احتمال وقوع خطر شده و تضمینی بر عدم ورود آلودگی نخواهد بود.

در همین ارتباط برخی از بیماری‌هایی که می‌توانند از طریق تجارت دام  وارد کشورها شوند عبارتند از: اسکرپی، جنون گاوی، بلوتانگ، تب برفکی، آبله، لمپی اسکین و CCHF