راهکارهای کنترل همه‌گیری ویروس کرونا

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، گفت: کاهش تماس‌ها و قطع زنجیره انتقال، یکی از مهم‌ترین راهبردهای پیشگیری و کنترل همه‌گیری ویروس کرونا است.

مسعود یونسیان، در نشست کمیته اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، ضمن تشریح دستورالعمل فاصله‌گذاری فیزیکی در بحران کووید-۱۹، افزود: کاهش تماس‌ها و قطع زنجیره انتقال، یکی از مهم‌ترین راهبردهای پیشگیری و کنترل همه‌گیری بیماری‌های واگیر، از جمله کووید-۱۹ است.

وی ادامه داد: به‌منظور پیشگیری از همه‌گیری، از روش‌های ایزولاسیون و قرنطینه استفاده می‌شود.

یونسیان گفت: اگر این دو روش موفق نبود و عده زیادی مبتلا به عفونت و یا ناقل شدند، رعایت فاصله فیزیکی توصیه می‌شود که در این حالت مردم از حضور در مراسم جشن و عزا، دورهمی و هرگونه تجمع به‌ویژه در مکان سرپوشیده و تردد و جابه‌جایی غیرضروری باید پرهیز کنند.

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، تاکید کرد: چنانچه بازهم امکان کنترل اپیدمی فراهم نشد، از روش چهارم که اقدام اجباری و شامل برقراری نوعی حالت امنیتی است، استفاده می‌شود.

استرس ناشی از ویروس کرونا

با جهانی‌شدن همه‌گیری ویروس کووید-19 (COVID-19) و آمارهای ترسناکی که از میزان فوتی‌ها در ایران و جهان منتشر می‌شود و هشدارهایی که مورد سرعت سرایت آن در ایران منتشر می‌شود، استرس زیادی در مردم ایجاد شده است. برای کاهش استرس و بررسی احتمال کرونا می‌توانید در تست آنلاین کرونا شرکت کنید.

استرس با افزایش ترشح کورتیزول همراه است که بسته به میزان کورتیزول ترشح شده، واکنش‌هایی را در بدن ایجاد می‌کند. درگذشته‌های دور این هورمون می‌بایست ما را برای مقابله با حمله حیوان وحشی، دشمن و یا فرار از موقعیت خطرناک آماده می‌کرد. این هورمون موجب ایجاد آمادگی جسمانی بیشتر و تولید انرژی برای واکنش سریع‌تر و قوی‌تر در برابر خطر می‌شود. اما در شرایط فعالی این استرس اگر طولانی باشد، می‌تواند منجر به اضطراب بشود که آثار بسیار مخربی در بدن ما دارد.

مدیریت استرس:

- درصدد کسب اطلاعات زیاد، به هر قیمتی و از هر کانالی نباشیم. اطلاعات و حرف‌های ضد و نقیض، بدون امکان تمیز و تشخیص آن‌ها، میزان نگرانی ما را افزایش می‌دهد.

- منابع کسب اطلاعات خود را مدیریت کنیم. از منابع مطمئن و موثق استفاده نماییم. تا جایی‌که می‌توانیم از خبرها فاصله بگیریم.

- در جست‌وجوی دریافت آمار لحظه به لحظه نباشیم. این اطلاعات نه تنها کمک‌کننده نیستند، بلکه نگرانی را افزایش می‌دهند.

- از اخباری که تاثیر منفی می‌گذارند و هیجانات منفی را بسط می‌دهند، فاصله بگیریم.

- زمان کمتری صرف خواندن، شنیدن یا تماشاکردن چیزهایی کنیم که اضطراب ما را افزایش می‌دهند.

- در مورد واقعیت‌های گذشته و رویدادهای پیش‌رو بزرگنمایی و فاجعه‌انگاری نکنیم. درعین‌حال ناچیزانگاری هم نکنیم.

- قبول کنیم موضوع جدی است ولی می‌توان با مراقبت و پیشگیری، آن را مدیریت نمود و میزان ابتلا به آن را کم کرد.

- بپذیریم که موضوع جدی است ولی مشابه سایر بیماری‌ها، قابل مدیریت است و راه‌حل مطمئنی برای درمان آن پیدا می‌شود.

- بپذیریم بسیاری از اتفاقات در ارتباط با ویروس کرونا در اختیار ما نیست تا بتوانیم اقدامات مؤثری انجام دهیم؛ بنابراین به سمت چیزهایی برویم که در اختیار ماست. از جمله رفتارهای خودمراقبتی، رعایت بهداشت فردی، مدیریت هیجانات، نحوه تماس و ارتباط با دیگران و ...

- از واقعیت‌ها فرار نکنیم، آن‌ها را انکار یا سرکوب نکنیم. برعکس سعی کنیم آن‌ها را بشناسیم و زیر سؤال ببریم تا افکار و احساسات بهتری داشته باشیم.

- چسبیدن بیش‌ازحد به هر چیزی، اضطراب‌آور است. تا زمانی‌که بیش‌ازحد به چیزی فکر کنیم، آرامش نخواهیم داشت.

- سعی کنیم نگرانی را به مسئله تبدیل کنیم. به‌جای اینکه ذهنمان را درگیر سؤال‌های تکراری چه می‌شود .... اگر ...؟ کنیم، از خودمان بپرسیم بهترین کاری که می‌توانیم انجام دهیم، چیست؟ بعد در جهت تحقق آن، گام‌های عملی، اجرایی و دقیق برداریم.

- سبک زندگی سالمی اتخاذ کنیم. تغذیه مناسب، خواب مناسب، ورزش مناسب، سرگرمی و پرکردن اوقات فراغت با کارهایی که ما را شاد می‌کند و...

- سعی کنیم رفتار و عملکرد عادی داشته باشیم. فعالیت‌های روزمره و عادی خود را حفظ کنیم.

- مثبت نگر باشیم. به جنبه‌های مثبت زندگیمان توجه کنیم. از چیزهایی که داریم لذت ببریم و شکرگزاری کنیم. کارهای مثبت انجام دهیم. کسانی که موجب رنجش ما شده‌اند را ببخشیم. برای سلامتی خود و دیگران دعا کنیم و از دیگران هم بخواهیم دعا کنند. دعا نقطه اتصال ما به نیرویی قدرتمند است که می‌تواند امید را در ما تقویت کند. اعمال و رفتارهای خوب دیگران را تشویق کنیم.

- از کلمات، جملات یا رفتارهای آرامش‌بخش، به‌ویژه مواردی که در گذشته به ما کمک کرده‌اند، استفاده کنیم.

- از روش‌های آرامش‌بخش یا مقابله‌ای مثل تنفس آرام یا عمیق، تصویرپردازی ذهنی و ... استفاده‌ کنیم.

- سرمایه روان‌شناختی خود را که شامل امیدواری، خوش‌بینی، تاب‌آوری و خودکارآمدی است، ارتقاء ببخشیم.

- فضای زندگیمان را با هیجانات مثبت (نشاط، شادی، محبت، طنز و شوخی، خنده و ...) پر کنیم. هیجانات مثبت چراغ سبز را برای زندگی روشن می‌کنند.

- با افراد شاد، خوش‌بین، امیدوار، شوخ طبع و با روحیه قوی ارتباط برقرار کنیم.

- مرتبا به خودمان یادآوری کنیم که سالم، قوی، شاد و با نشاط هستیم و آمادگی مقابله با هر سختی و دشواری را داریم.

- احساسات و نگرانی‌های خود را با افراد قابل‌اعتماد در میان بگذاریم.

- از افراد غمگین، ناامید، افسرده، دلسرد، بی‌انگیزه، بی‌حوصله، ترسو، مضطرب، بدبین، پرخاشگر، سرزنشگر، متخاصم، ... که استرس ما را افزایش می‌دهند، دوری کنیم.

- با مدیریت هیجانات منفی (ترس، اضطراب، غم، خشم، افسردگی و ...) و با تقویت سیستم ایمنی به جنگ ویروس کرونا برویم و مطمئن باشیم که او را شکست خواهیم داد. غم و ناامیدی، بی‌انگیزگی و... کمکی نخواهند کرد.

- در مواردی که ترس و اضطرابمان زیاد است یا در گذشته زمینه اضطراب، ترس، وسواس، افسردگی، بیماری‌های روان‌تنی، مشکلات شبه جسمی و ... داشته‌ایم و درحال‌حاضر تشدید شده‌اند و نمی‌توانیم آن‌ها را مدیریت کنیم، از یک روانشناس خبره کمک بگیریم.

مدیریت استرس در خانواده:

اقدامات متعددی برای مدیریت و کنترل استرس و اضطراب ناشی از ویروس کرونا در خانواده، می‌توان انجام داد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود.

در جهت ایجاد فضای سالم، محبت‌آمیز و صمیمانه بین اعضای خانواده تلاش کنیم.

فضای خانواده را با هیجانات مثبت (شادی، نشاط، شوخی، طنز، ...) پر کنیم.

با همدیگر بخندیم. خنده سیستم ایمنی ما را تقویت می‌کند.

اوقات فراغت خانواده را با مطالعه، سرگرمی، بازی، تفریح، تماشای فیلم و سریال و ... پر کنیم.

تا جایی‌که برایمان امکان‌پذیر است، به اعضای خانواده و نزدیکان کمک کنیم.

با اتفاق خانواده به کارهای عقب‌افتاده بپردازیم.

میزان مشارکت و همکاری در خانواده را افزایش دهیم.

به اعضای خانواده گوشزد کنیم، آدمی از دل سختی‌ها و دشواری‌ها به پختگی و رشد یافتگی می‌رسد.

مدیریت استرس در ارتباط با کودکان:

کودکان به هنگام ناراحتی و استرس، به والدین می‌چسبند، مضطرب می‌شوند، گوشه‌گیر می‌شوند، آشفته، عصبانی و پرخاشگر می‌شوند، نافرمانی می‌کنند، دچار شب‌ادراری می‌گردند و ... . در چنین شرایطی رعایت نکات زیر کمک‌کننده است:

برای کودکانتان وقت بگذارید تا می‌توانید عشق و محبت و توجه نثارشان کنید و رابطه نزدیکی با آنان برقرار کنید.

به حرف‌ها و نگرانی‌هایشان گوش دهید، با مهربانی و آرامش با آن‌ها صحبت کنید و به آن‌ها اطمینان خاطر دهید.

کودکان خیلی زود خسته و بی‌حوصله می‌شوند. لذا برای اوقات فراغت آنان در شرایط جدید برنامه‌ریزی کنید.

برای بازی‌کردن با کودکان، برنامه‌ریزی کنید و وقت بگذارید.

مطالعه را به برنامه روزانه کودکان، اضافه کنید. ضمن پیشنهاد کتاب موردنظر خودتان، اجازه دهید هر کتابی را که دوست دارند، بخوانند.

مرور درس‏‌های گذشته همراه با فعالیت‏‌های جذاب و دوست‌داشتنی مثل برگزاری مسابقه را مدنظر قرار دهید.

واقعیت‌ها را با زبان ساده و قابل‌درک و فهم بدون ایجاد اضطراب، برای کودکان توضیح دهید. برایشان توضیح دهید که چه اتفاقی افتاده و چه کارهایی باید صورت گیرد.

منابع: مهر و ایرنا