مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری ضمن اشاره به اینکه ۱۰۰ میلیون هکتار از عرصههای کشور تحتتاثیر فرآیندهای بیابانیشدن قرار دارند، گفت: نیاز است که هرچه زودتر کارگروه ملی مقابله با بیابانزایی در کشور احیا شود.
وحید جعفریان ضمن اشاره به اینکه کشور ما در کمربند بیابانی جهان قرار گرفته است و بخش از وسیعی از ایران مناطقی خشک، نیمهخشک و خشک نیمهمرطوب هستند، اظهارکرد: دراین گونه مناطق نسبت بارندگی به پتانسیل تبخیر و تعرق کمتر از پنجصدم درصد است.
وی با بیان اینکه علاوهبر عوامل اقلیمی دخالتهای انسانی در طبیعت نیز سبب تخریب سرزمین و بیابانیشدن آن میشود، تصریح کرد: عواملی مانند فرسایش آبی، فرسایش بادی، شور و قلیاییشدن عرصههای حاصلخیز، افت سطح آبهای زیرزمینی و پسابهای صنعتی و شهری سبب کاهش قابلیتهای بیولوژیک خاک میشود و شرایط را برای بیابانیشدن فراهم میکند. بیابانهای طبیعی اکوسیستمهایی ویژه با تنوعزیستی منحصربهفرد خود هستند که با شرایط خشک و نیمهخشک تطبیق پیدا کردهاند اما پدیده بیابانیشدن بهدلیل برخی عوامل اقلیمی، دخالتهای انسانی و عدم رعایت برخی ملاحظات در اکوسیستم رخ میدهد.
به گفته وی چنانچه سوءمدیریت سبب تخریب سرزمین و تبدیلشدن یک اکوسیستم به بیابان شود، بازگشت به شرایط اولیه بسیار دشوار خواهد بود بهویژه اگر در عرصههای بیابانی کشور جنگلهای دست کاشت را ازدستدهیم بعید است که بتوانیم مجدد آن را احیا کنیم.
از ۱۶۴ میلیون هکتار عرصههای کشور، ۱۰۰ میلیون هکتار تحتتاثیر فرآیندهای بیابانیشدن قرار دارند البته از این میزان ۳۲ میلیون هکتار وسعت بیابانهای طبیعی کشور است. بههمیندلیل وسعت عرصههایی که بهدلیل عوامل اقلیمی و انسانی درمعرض بیابانیشدن هستند بسیار وسیع است. یکی از اقدامات ضروری ایجاد ساختاری مناسب برای هماهنگی و همکاری دستگاههای مختلف اجرایی است. اکنون فرصت خوبی است که کارگروه مقابله با بیابانزایی در کشور فعال شود و در آن دستگاههای مختلف مسئولانه حضور یابند و اقدامات خود را درجهت مدیریت پایدار سرزمین اعلام کنند. مسئله مدیریت سرزمین موضوعی پیچیده است که ازیکسو با مباحث اقتصادی مرتبط است و ازسویدیگر به ملاحظات هزینه و فایده برای سرزمین ارتباط دارد. خیلی اوقات تلقی ما از آبادکردن سرزمین نگاهی همراه با برداشت و بهرهبرداری کوتاهمدت است، درحالیکه اینگونه نگاه چیزی جز تخریب و ازدستدادن ثروت کشور نیست. برخی اقداماتی که ممکن است در کوتاهمدت برای ما ایجاد سرمایه کند در بلندمدت میتواند سبب ازدسترفتن ثروت عظیم و مبنا یعنی تنوعزیستی و محیطزیست یک کشور شود.
مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری در پایان ضمن اشاره به اینکه این موضوعات میتواند در کارگروه ملی مقابله با بیابانزایی مطرح شود، گفت: احیای این کارگروه سبب خواهد شد که تصمیمات بهتری برای مدیریت سرزمین گرفته شود، بهویژه در شرایط کنونی که نیاز داریم به مفاهیمی مانند اقتصاد مقاومتی عمق و غنای بیشتری بدهیم بنابراین لازم است که از داشتههای خود بیشتر و بهتر صیانت کنیم تا توسعه پایدار رقم بخورد.
ازبینرفتن جنگلها، چرای مفرط دام، استفاده بیشازحد از آبهای زیرزمینی، ازبینرفتن جنگلهای دست کاشت در مناطق خشک و... سبب بیابانزایی میشود. حداقل ۳۰۰ هزار چاه غیرمجاز در دشتهای کشور وجود دارد و بسیاری از عرصههای کشاورزی ما تحتتاثیر شیوههای کشاورزی ناپایدار قرار گرفتهاند که تمامی اینها در بیابانیشدن یک عرصه موثرند.
منبع: ایسنا