تبعات پسروی دریاچه خزر

به گزارش ارزش پسروی خزر تبعات زیادی برای کشورهای اطراف آن به ویژه کشورهای با شیب کم در سواحل به همراه خواهد داشت. مقاله ای در نیچر به چاپ رسیده است که به ابعاد این موضوع پرداخته است.

سواحل خزر در شمال کشور یکی از نقاط زیبا و شورانگیز برای هموطنان است که همواره پذیرای انبوهی از مسافران در فصول مختلف سال است، این خط ساحلی ۷ هزار کیلومتری در طول سالیان دستخوش تغییرات زیادی شده و کشورهای اطراف خود را تحت تاثیر قرار داده است؛ دریای خزر با وسعت ۶۰۰ هزار و ۳۸۴ کیلومتر مربع به عنوان بزرگترین دریاچه جهان است که کشورهای ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان اطراف این دریاچه واقع شده اند و از مواهب آن بهره مند می شوند.

دریای خزر دارای حدود ۴۰۰ گونه آبزی است که وجود ماهیان خاویاری ارزش آنرا چندین برابر کرده است، همچنین خزر بعد از خلیج فارس و سیبری دارای سومین مقام از نظر دارا بودن ذخایر نفت و گاز در ساحل و زیر بستر است از این رو این حوضه آبی از لحاظ اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی دارای ارزش زیادی است که کشورهای اطراف آن با علم به این مواهب باید در حفاظت از آن تلاش کنند. وجود خزر برای معاش حدود ۱۵ میلیون نفر از ساکنان حاشیه آن حیاتی است به طوری که هزاران فرصت شغلی به واسطه وجود این دریاچه ایجاد شده است، اما چند سالی است که خزر با انواع آلودگی ها از جمله پساب های خانگی، کشاورزی و آلودگی های نفتی تهدید می شود که ادامه این روند عواقب خطرناکی برای این حوضه آبی رقم می زند، در کنار اینها اما افت و پسروی آب خزر نیز تبعات زیادی به همراه خواهد داشت.

طبق مقاله منتشر شده در نیچر پیش‌بینی می‌شود که سطح دریا در دریای خزر در سناریوهای انتشار متوسط تا زیاد تا پایان قرن جاری بین 9 تا 18 متر کاهش یابد که ناشی از افزایش قابل‌توجه تبخیر دریاچه است که با افزایش دبی رودخانه یا بارندگی متعادل نمی‌شود. بر اساس این پیش‌بینی‌های جدید، کاهش سطح دریای خزر در قرن بیست و یکم تقریباً دو برابر برآوردهای مبتنی بر مدل‌های اقلیمی قبلی خواهد بود. کاهش 9 تا 18 متری به این معنی است که فلات وسیع شمال خزر، فلات ترکمن در جنوب شرقی و تمام مناطق ساحلی در میانه و جنوب دریای خزر از زیر سطح دریا خارج می شوند. علاوه بر این خلیج کارا بوگاز گل در حاشیه شرقی به طور کامل خشک می شود. به طور کلی، سطح دریای خزر 23 درصد به مقدار  9 متر و 34 درصد به مقدار 18 متر افت و کاهش سطح خواهند داشت.